Perfectionisme en de goden

Zowat alles is er tegenwoordig op gericht om te genezen wat ziek is. De hele gezondheidszorg doet eraan mee. Wat daarbij zo goed als volledig ontbreekt is preventie. Voorkomen dat het erger wordt en dat de kosten de pan uit swingen, zou eigenlijk de politiek moeten zijn. Helaas schieten we pas in actie wanneer het water ons aan de lippen staat. Uit onderzoek blijkt dat mentale problemen pas na vele jaren aan de oppervlakte verschijnen en klachten geven. We weten inmiddels ook dat chronische stress de grote boosdoener is. Waarom er dan niet vandaag al iets aan doen? Voorkomen is beter dan genezen. Iets wat bijvoorbeeld heel veel energie opslorpt is perfectionisme. Het hangt samen met schuld, schaamte, piekeren en dergelijke. Onderliggend is er trauma aanwezig.

Last van perfectionisme?

Of je hebt er geen last van? Ook perfect (sic) mogelijk en zelfs heel waarschijnlijk. Perfectionisme is namelijk iets wat zich onder de radar (in de psyche) afspeelt maar aan de oppervlakte heel goed zichtbaar is, via onder meer vrij compulsief gedrag. Het blijft hoe dan ook lastig om het bij jezelf op te merken – onbewust is en blijft onbewust. What belongs to the unconscious remains in the unconscious. Niettemin is het geen slecht idee om het los te laten en te transformeren in iets dat je ondersteunt in plaats van ondermijnt. Perfectionisme heeft immers alle kenmerken van een verslaving. We weten waar dit op lange termijn toe leidt.

Even tussen haakjes een vrijblijvende suggestie. Vanuit cognitief perspectief – dat is tegenwoordig bon ton. Geef er een andere naam aan. Noem het bijvoorbeeld excellentie. Wat denk je? Perfectionisme is het streven naar excellentie. Niets mis mee. Geweldig. Richt je vervolgens tot de goden, en als ze wakker zijn en het is volle maan, vraag hen om dit varkentje eventjes snel te wassen. Gewoon herkaderen: goden draaien er hun hand niet voor om. Maar denk je nu echt dat de goddelijk-cognitieve hand in deze zal werken? De cognitie gelooft van nature graag dat iets (wat het zelf doet) ook werkt … Het verschijnsel heet selffulfilling prophecy (zelfvervullende voorspelling). Cognitie is een eigenschap van het ego en het ego wil gezien worden, te allen prijze, tot het ineenstort en/of transformeert in a quiet ego.

Schuld, schaamte, piekeren en perfectionisme zijn signalen om je te gaan afvragen welke overtuigingen je zonder nadenken hebt overgenomen van anderen

Weet je, perfectionisme wordt wel eens de muur van ontkenning genoemd. Dan zeg je: neen, ik heb daar geen last van, no way. Hoe luider je neen zegt, hoe harder het mechanisme onderhuids blijft toeslaan. Tot je moe van de stress opbrandt of uitvalt. Het heeft alles te maken met de gevaarlijke chronische stress en met het soms heftige onderliggende (ontwikkelings)trauma, vooral met de pijn die trauma in het zenuwstelsel achterlaat. Het mechanisme is deel van de dynamiek van trauma. De langetermijngevolgen van chronische stress zijn inmiddels goed onderzocht en gedocumenteerd. Voorkomen lijkt me dus veel beter dan genezen.

De mens is complex en niet voor één gat te vangen. Hij verdient minstens verschillende benaderingen en invalshoeken, wetenschappelijke en menselijke. Uw dienaar volgde daartoe meerdere opleidingen en workshops.

Ontwikkelingsgericht Coachen Perfectionisme (OCP), een methode gestoeld op het werken met delen (parts work) en het herwaarderen van het innerlijke vrije kind.
Ericksoniaanse hypnose (Milton Erickson, 1901-1980) waarbij de geoefende trancestem het bijzonder rijke onderbewuste weet aan te spreken. Uit de recente polyvagaal-theorie blijkt overigens hoe belangrijk de stem is in het creëren van veiligheid, of onveiligheid. Je moet weten dat in onveiligheid er helemaal niets mogelijk is. Het is geen toeval dat Erickson zei: mijn stem gaat met je mee … Hij was ook een begenadigd observator.
Dr. Luc Swinnen bedacht een brain based manier om schuld, schaamte, piekeren en perfectionisme aan te pakken. Met een brein in rust wordt er veel mogelijk.
Aangevuld met workshops bij Peter A. Levine (trauma release), Gabor Maté (compassionate enquiry) en Bessel van der Kolk (dynamiek trauma en complexe delentherapie).

Wanneer je beslist een stap te zetten in je persoonlijke ontwikkeling zijn de goden je zeker welgezind. Van harte welkom!

“Erickson was er heilig van overtuigd dat elke afzonderlijke patiënt benaderd moest worden met groot respect voor zijn individualiteit, met aandacht en afstemming. (…) Erickson probeerde altijd te voelen wat zijn patiënten meemaakten. Hij wilde niet alleen begrijpen wat ze voelden, hij wilde het ook zelf voelen en bleef daarom doorvragen tot hij hun gevoel beethad.”