Niets is definitief in dit leven. Definitief grenst aan perfect en van perfectie weten we intussen dat het niet bestaat. 

Zelfs het verleden is niet definitief. Hersenonderzoek wijst uit dat het verleden verandert afhankelijk van het moment waarop we ernaar kijken. Dit mag echter geen reden zijn om er niet naar te kijken. Waarom niet? 

Zolang we er niet naar kijken zal het verleden ons leven blijven bepalen. Dit werd reeds omstandig aangetoond. 

• Heb je geen veiligheid gekend in het verleden dan is de kans groot dat je onveiligheid blijft aantrekken. Toxische relaties kweken als paddenstoelen. 
• Heb je weinig of geen liefde gekend dan is de kans groot dat je geen echte (zelf)liefde kent of vindt. Zeg nu zelf, wie kan er zonder liefde in dit leven?! Ergo, het verleden zal je desnoods wel wijsmaken dat je geen liefde nodig hebt. Er komt vele schadelijke overtuigingen uit voort, zoals ‘leven is lijden’ of ‘het is mijn lot en ik heb het gedwee te dragen’. 
• Heb je als kind geen grenzen gekend dan is de kans groot dat je moeite blijft hebben met neen zeggen. Misbruikers hebben daar een neus voor – vanuit hun eigen trauma maar dat maakt het niet minder erg. 

Kinderen die uit een zwaar narcistisch nest komen, kennen geen veiligheid, geen liefde, geen grenzen. Werk aan de winkel, maar denk eraan, niets is definitief.

Uit zelfbescherming voorziet het menselijk bewustzijn in copingmechanismen. Elke mens maakt er gebruik van, ook wanneer dat al lang niet meer nodig is. Daarom is het van essentieel belang om de coping in kaart te brengen, met de nodige omzichtigheid en nooit met een beschuldigende vinger. Er schuilt meestal een grote lading onder.

Perfectionisme – als onbewust gedragspatroon – is tegenwoordig het ‘populairste’ copingmechanisme.