Wat maakt dat het alsmaar blijven doorgaan zo fel geprezen wordt in een machocultuur zoals de onze? De vraag stellen is ze beantwoorden.
We leren om door te gaan tot in de kist. Wat we dan ook doen, en er nog liever letterlijk bij neervallen. We doen het met verve en steeds vaker. Overal moeten we tegenwoordig resultaten halen. Ook hier: zo dood als een pier! Zo voelt het althans, na een black-out of andere kortsluiting in de hersenen.
Enfin, burn-out is ook een vorm van doodgaan, een voorafname als het ware, maar gelukkig is er nog leven na de dood. Meestal toch. Dankzij de burn-out gaan sommigen beseffen dat ze al die tijd, vaak tientallen jaren lang, niet hun eigen leven hebben geleid maar een reeds eerder geleefd leven, en dat leven blijkt op te zijn. Het is geleefd; je kunt een leven niet nog eens leven. Het lichaam geeft daarvan het ultieme signaal.
- Hoe zet een reeds geleefd leven zich verder? Aan de hand van een resem ingesleten patronen en overtuigingen. Veilig zittend in de spreekkamer getuigen mensen daarover. “Het heeft me een arm en een been gekost om dat doctoraat binnen te halen, deels ook omdat ik nu Dr. voor mijn naam mag zetten.” Overal waar je komt, word je met de nodige égards behandeld. Gezien worden, geliefd zijn, dat was eigenlijk het hele opzet. Dat kost dan een arm en een been, en flink wat vervreemding van het eigen gevoelslichaam. Pas in veilige omstandigheden leggen mensen hun ziel bloot. Wanneer hun ‘belangrijkheid’ wegvalt, om het met de woorden van Dirk De Wachter te zeggen. Dan komt het leven zelf op het voorplan. Status of ander vertoon ligt als een sluier over de kwetsbare mens.
- ‘Je zult maar geliefd zijn wanneer je een titel draagt’ is een veelvoorkomende beperkende overtuiging, al zit er gelukkig al wat sleet op. Vroeger was het erger. Ze is deel van onze emotionele erfenis. We weten intussen allemaal, hoewel, tot welke uitwassen die overtuiging kan leiden. Kijk gerust in de richting van de Kerk, de politiek, het bedrijfsleven et cetera. De kazuifel of het gladgestreken kostuum als dekmantel …
Het besef geveld te zijn door een burn-out is best confronterend maar kan tegelijk de zelfbevrijding op gang trekken. Een burn-out kan een catharsis inleiden – zoals in het theater en soms gebeurt het met de allure van een Griekse tragedie. Het inzicht komt dat het geleefde leven slechts een illusie was; misschien een fijne illusie maar wel een illusie. Nadien kan het feest pas echt beginnen.
Genoeg over burn-out. Op 13 oktober zijn er opnieuw verkiezingen. Als daar maar geen majeure depressie van komt! Vandaag las ik in Knack iets over het woord salonfähig. De betekenis ervan schuift voortdurend op. Langzaam maar zeker, of niet. Ontkennen is het nieuwe normaal geworden. Maar zie wat er gebeurt wanneer (jonge) mensen op de juiste manier geïnformeerd worden. Dan is er geen reden meer om te ont-kennen. Kennis vult de leegte op. Kennis neemt de onwetendheid weg.
