Volgens Aristoteles bestaat er zoiets als het juiste midden. Het is de beslissing die het midden houdt tussen twee uiterste standpunten. Het is de deugd die in het midden ligt tussen twee ondeugden. Het is gulden middenweg tussen welbehagen en onbehagen. Tegengestelde gevoelens houden elkaar in balans.
Wanneer je bereid bent om de dingen op macroschaal te benaderen zul je vooruitgang zien. Sowieso zie je vooruitgang want vooruitgang is eigen aan de evolutie zelf. Gelukkig is er tegenwoordig Our World in Data om dat te staven met naakte feiten. Met dit instrumentarium heb je overal gelijk. Of je ook gelijk krijgt is een ander paar mouwen. Wie de feiten niet kent zal ze hoogstwaarschijnlijk ontkennen. Ontkennen is niet kennen. Zo simpel kan het zijn. Het zet geen zoden aan de dijk om ertegenin te gaan.
Ontkenning is de ideale zelfbescherming. Door de feiten te ontkennen kan de pijn en de schaamte achter de eigen onwetendheid vermeden worden. Wie verkiest in ontkenning te leven loopt het risico op zeker ogenblik met de neus op de feiten gedrukt te worden.
Wanneer je daarnaast ook bereid bent, misschien uit bescheidenheid of medeleven, om de dingen op microschaal te benaderen, ziet het plaatje er toch enigszins anders uit. Niet altijd even fraai om het zacht uit te drukken. Je daalt dan neder vanuit je ivoren toren en ziet de lijdende mens die zich al worstelend door het leven voortbeweegt. De vraag is of je empathie toont of liever niet. Zeg je ‘trek het je niet aan, je moet dat in een groter verband zien, we gaan er wel op vooruit’ of vraag je ‘wat kan ik voor je doen?’ Andere insteek. Macro of micro. Er zijn naar verluidt ook psychosociale gezondheidsindicatoren ter beschikking. Dat zijn ook feiten die je al dan niet kunt inkijken of naast je neer kunt leggen.
Zij die ook naar het leed van de mensen kijken, de laatstgenoemden, worden wel vaker weggezet als doemdenkers. Ze worden soms neergesabeld vanuit het verwaande bewustzijn van de eerstgenoemden, die kennelijk als enigen het bredere plaatje weten te aanschouwen en naar waarde te schatten. De data bevestigen het vooruitgangsdenken of komt het denken voort uit de data! De kip of het ei. Daar komen we niet uit.
Het debat lijkt wel tekenend voor de tegenstelling tussen welbehagen en onbehagen. Het welbehagen van het vooruitgangsdenken. Het onbehagen van het zogenoemde doemdenken. Volgens Aristoteles kunnen we ook kiezen voor ‘het juiste midden’, een beslissing die beide uiterste standpunten vermijdt, die leert dat een deugd in het midden ligt tussen twee ondeugden. In deze polariserende tijden is dat geen evidentie.
Het vooruitgangsdenken van de mens maakt deels blind voor de echte problemen van de mensen.
Eerst gaat het beter en dan weer minder en weer beter en zo gaat het uiteindelijk langzaam aan vooruit, met de snelheid van de evolutie.
Het hangt ervan af waar je geboren bent, welke bril je opzet en of je in staat bent om je eigen bril te zien en hem weer af te zetten om wat scherper te zien. Daar wringt het ivoren schoentje. Onze innerlijke verhalenverteller heeft overigens altijd gelijk. Altijd, van welke kant je het ook bekijkt.
Lees gerust verder: https://lucvandesteene.com/onze-verhalenverteller/
