Dat weer.
Wie in armoede leeft, doet te weinig moeite.
Wie arm is heeft dat aan zichzelf te danken.
Eigen schuld dikke bult.
Het schuldmodel.
Niet zo onschuldig als het lijkt.
Sommigen durven zelfs te beweren dat armoede een vrije keuze is. Net zoals verslaving.
Wat een baarlijke onzin! En niet ongevaarlijk.
Het schuldmodel zorgt ervoor dat mensen nog dieper vallen.
Soms héél diep, want het is mijn eigen schuld dat het niet lukt, toch?
Wat ze zeggen: ‘Wat scheelt er toch met mij’, ‘Ik ben toch niet normaal’ … Eigenlijk moet je eens als vlieg komen meeluisteren in de spreekkamer.
Er is soms behoorlijk wat werk nodig om die onzin recht te zetten.
Hier past de vraag: wat is de skin in the game? Wat is het verborgen eigen voordeel?
Vaak is het een – al dan niet goedbedoelde – poging om de aandacht naar zich toe te trekken.
Eerlijk, het gaat dikwijls om concepten waarmee veel geld wordt verdiend. Sommige ervan zitten zelfs zo ingenieus in elkaar dat je er wat graag in wilt verdrinken.
Er is natuurlijk ook de lucratieve ‘symptoombestrijdingsindustrie’.
Wat een lang woord. Symptomen bestrijden duurt ook héél lang. Ze blijven maar komen.
Wie zit zich allemaal te verrijken op de kap van het schuld- en schaamtegevoel bij de mensen? Zie soms die blik in de ogen: kijk, mijn bestaan is zonder betekenis maar ik heb de status en schep de poen.
Neerkijken op en opkijken naar. Alweer het schuldmodel, het blijft welig tieren.
Het superioriteitsgevoel is bijzonder hardnekkig en alomtegenwoordig. Wees gerust, onder superioriteit schuilt het eigen lage zelfbeeld. Dat zie je niet op het eerste gezicht.
Het komt erop aan om mensen die in de puree zitten, door armoede of verslaving, ergens te vinden. Om met hen te verbinden, vanuit mildheid en mededogen. Als medemens.
En dat doe je niet door enkel te zeggen dat ze meer moeite moeten doen. Dat is oliedom – het woord heeft wat van zijn franje verloren aangezien de olie nu zo duur staat.
Voor hen betekent beoordeeld worden andermaal afgewezen worden.
Afwijzing, armoede, verslaving, daar is het leven van die mensen mee begonnen. Het ergste wat we hen kunnen aandoen is ze opnieuw afwijzen. Het zijn mensen zoals wij.
En om de cirkel rond te maken. De gedachte ‘eigen schuld, dikke bult’ is een gedachte die je vaak zelf onbewust ingelepeld hebt gekregen. Ooit, in de tijd toen de dieren nog spraken.
