Wanneer de levensstroom ongemerkt een smalle vaargeul wordt …

Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. It’s not all roses. Dit besef komt met de jaren wel vanzelf binnensijpelen. Je hoeft er zelf niets voor te doen. De dingen komen op je pad. Dat pad is de levensstroom. Bij de vele dingen horen kiezelsteentjes maar ook kleine en grote keien en mogelijk ook keiharde rotsblokken. Van die laatste weten we dat ze niet zomaar zullen wijken.  

Een poging tot beschrijven wat innerlijk trauma ongemerkt doet met een mens.

De rotsblokken zijn de traumatische ervaringen die op je pad komen. Ze overkomen je. Je hebt er zelf geen schuld aan. Elk kind is onschuldig. Als het aankomt op zelfcompassie voelen is het wel goed om die onschuld ook in je volwassen oren te knopen. 

Rotsblokken bestaan in alle maten en gewichten. Wat ze gemeen hebben is dat ze van geen wijken weten. Zo gaat dat met traumatische ervaringen. De herinnering eraan blijft ook later telkens weer opduiken, meestal in bedekte vorm. Je kunt er moeilijk de vinger opleggen. Het is zoals een verleden dat weigert een verleden te worden. Dit in tegenstelling tot alle blije en positieve herinneringen. Er is een vrij eenvoudige verklaring voor. Het kinderbrein is nog onvoldoende volgroeid om dat soort ervaringen al te verwerken. Het kan simpelweg niet. Deze niet-verwerkte herinneringen laten wel hun sporen achter. Dat is duidelijk. Sommige zelfverklaarde experten willen dit liever blijven ontkennen. 

Er zijn vele soorten trauma. We denken gewoonlijk aan trauma als een belangrijke, ongunstige levenservaring, zoals oorlog, misbruik of misdaad. Maar ook gewone levenservaringen kunnen traumatisch zijn. In werkelijkheid kan trauma het gevolg zijn van elke ervaring waardoor een persoon zich fysiek of emotioneel bedreigd of onveilig voelt. 

Trauma gaat over ernstige tekorten op emotioneel gebied, verwaarlozing, misbruik, verslaving bij degenen die je vertrouwt, een emotioneel afwezige ouder, levensbedreigende situaties, geweld in het gezin, armoede, geduw en getrek, blauwe plekken, borden die door de lucht vliegen, agressie, vechtscheiding et cetera. 

Dit zijn bij manier van spreken de rotsblokken. Je kunt ze niet zomaar op je eentje verplaatsen of overwinnen. Wat gebeurt er wanneer er te veel van die blokken in de weg komen liggen? De bevaarbare rivierbedding wordt smaller en smaller, tot er slechts een smalle vaargeul overblijft. De levensstroom wordt ook smaller en je hebt dit helemaal niet door. Je verkeert in de illusie dat dit de stroom van het leven is. Je weet helemaal niet meer hoe breed die stroom aanvankelijk wel was. 

Uit onderzoek blijkt dat ook de werking van het brein gaandeweg verandert. Het gebeurt allemaal onbewust. Het zit onder de radar. 

Het leven stroomt als een rivier. Het is de levensstroom. Het is de universele levensenergie waar alles en iedereen onderdeel van is. Je kunt erbij aansluiten en zo meevaren op de stroom van je eigen leven. Je bent in flow. Je gaat al dansend door het leven. 

Op koers blijven door die smalle vaargeul kost bakken energie. Je merkt niet dat je leven slechts een smalle doorgang geworden is. Je denkt: dit is mijn leven, mijn levensstroom. Er zullen wellicht lichamelijke klachten opduiken die vanuit een specialistische visie onverklaarbaar blijken. Je vraagt je misschien af: wat is er toch aan de hand met mij?! Er is ook het herhalingseffect. Onbewuste patronen blijven hun weerhaken uitwerpen. En ondertussen probeer je er alles aan te doen om het leven in de buitenwereld onder controle te krijgen. Dat kost nog meer energie. 

Dit is in een notendop wat innerlijk trauma doet met een mens. Om los te laten wat in de weg zit is het wellicht nooit te laat.

Wat doe je eraan?

Een attente collega schrijft me en haar woorden inspireren. Trauma zit ergens. Het zit in het lichaam. Het gaat over blokkades in het lichaam en in het zenuwstelsel. Het lichaam communiceert rechtstreeks met het onbewuste brein, waar het trauma de neurale verbindingen heeft beïnvloed. De blokkades opheffen, vrijmaken of loslaten kan alleen via het lichaam. Het ‘nieuwe’ lichaam dat zo tevoorschijn komt, zal iets teweegbrengen in het brein. Iets dat heelt wat nog heling nodig had.  

Ze schrijft: “Ja, ik heb het gelezen. Zo is dat, via ademwerk, massage, meditatie, tantra-werk, dans. En zeker ook via andere therapieën, of jezelf uiten zoals via schilderen, je gedachten neerschrijven …” (Isabelle Van Der Borght)