Elk gezondheidsprobleem dat op je pad komt, en je leven kort of langere tijd dreigt te ontwrichten, is een uitnodiging om mild naar jezelf te leren kijken.
Het gevaar schuilt niet in wat je met het blote oog ziet. Het echte gevaar schuilt in wat je niet ziet, in wat zich onder de waterlijn afspeelt. Wat je ziet is slechts een indicatie van wat je niet ziet, als je het ziet.
Voorbeeld. De oorzaak van een hartinfarct is onderdrukte woede en woede is de vertaling van opgestapeld verdriet. Het verdriet doet het lichaam uitschreeuwen: STOP IT! Eigenlijk is het geniale lichaam de rots in de branding. Je lichaam redt je leven.
De vraag is niet ‘waarom het infarct’ dan wel ‘waarom het verdriet’.
Ander voorbeeld. Verdriet dat zich gaandeweg opstapelt, dwingt je steeds verder in de overlevingsmodus, en om te blijven functioneren bouw je een waterdicht afweermechanisme om je heen. De interne druk neemt hand over hand toe, en de kruik gaat zolang te water tot ze barst. Dit is een burn-out. HELP!
De vraag is niet ‘waarom de burn-out’ dan wel ‘waarom het verdriet’.
Perfectionisme is voor de meeste mensen het geliefkoosde overlevingsmechanisme. Omdat je op deze manier het best beschermd bent tegen de oude pijn. Vele symptomen zijn trouwens compulsief, een kwestie van ‘moeten’. Moeten wijst op geconditioneerd verleden. Neem jezelf dus niets kwalijk. Integendeel, wees mild voor jezelf.
Nog een ander voorbeeld. Verslaving is geen ziekte! Laat je dat niet wijsmaken. Door het als een ziekte te zien geven we impliciet toe het verschijnsel niet te begrijpen en creëren we de aanleiding om enkel de medische machinerie het werk te laten doen. De oorzaak gaat echter niet weg. Verslaving is een gedrag, een compulsief gedrag, waarvan de oorzaak zich onder de waterlijn bevindt. Denk er ook aan dat je tegenwoordig aan van alles verslaafd kunt zijn.
“Not why the addiction, but why the pain?” – Gabor Maté
Er zijn duizend en een voorbeelden die verband houden met de dynamiek van trauma. Ze zetten allemaal de deur op een kier om met mildheid en mededogen naar jezelf te leren kijken. Het vergt moed en bewustwording om de deur verder open te duwen.
De oorzaak van verslaving en ander compulsief gedrag is onzichtbaar. Neem jezelf niet kwalijk dat je ze niet ziet. Het gedrag is een vorm van zelfregulering. In de hulpverlening is het niet voldoende om het overlevingsmechanisme te doorbreken.
Wat gekwetst is, heeft recht op heling, en oude pijn heeft recht op veiligheid, vertrouwen en een diepmenselijke benadering.
